Onderzoek
Sinds de ontdekking van insuline 100 jaar geleden, wordt diabetes type 1 nog steeds op dezelfde manier behandeld: levenslang insuline spuiten, om te zorgen dat patiënten in leven blijven. En alhoewel we steeds meer over diabetes weten, is er nog altijd geen genezing.
Voor genezing is onderzoek nodig. Wereldwijd zijn gerenommeerde laboratoria bezig met fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. En hoe verder men komt met fundamenteel onderzoek, hoe meer klinisch onderzoek er ook gedaan wordt. De Nederlandse onderzoekers behoren tot de absolute top. Door nauwe banden te onderhouden met wetenschappers, weten we wat er speelt. We zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en we weten wat ze nodig hebben. En om hen te helpen, halen we geld op. Elke cent die aan ons gedoneerd wordt, gaat naar baanbrekend onderzoek. Met maar één doel: genezing. Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte: het eigen immuunsysteem vernietigt (een deel van) de bètacellen. Dit zijn de cellen in de alvleesklier die insuline produceren. Wij ondersteunen onderzoek op diverse gebieden:
- Bètacel regeneratie:
Insulineproducerende cellen herstellen - Bètacel creatie:
Nieuwe insulineproducerende cellen maken - Immunologie en preventie:
Stoppen en voorkomen van de auto-immuunreactie
Voorzitter van de
Wetenschappelijke Raad
Paul Bouter is voorzitter van de Wetenschappelijke Raad van DON. Samen met zijn mederaadsleden adviseert hij het bestuur van DON over het toekennen van financiële steun voor onderzoek. Dat proces verloopt als volgt. Jaarlijks stuurt DON een call for proposals uit, waarna wetenschappers uit binnen- en buitenland voorstellen indienen voor onderzoek naar de genezing van diabetes type 1. Deze voorstellen worden vervolgens beoordeeld door interne en externe referenten. Daarna worden ze getoetst door de Wetenschappelijke Raad, die een advies uitbrengt aan het bestuur van DON. Het bestuur beslist aan de hand daarvan welke onderzoeken de stichting zal ondersteunen.
Bètacel regeneratie
Bij diabetes type 1 draait alles om bètacellen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel onderzoek wordt gedaan naar het activeren van deze cellen. Aangetoond is dat vaak maar een deel van de cellen is vernietigd, maar de nog resterende cellen produceren ook geen insuline meer, of niet meer genoeg.
Wetenschappers proberen de cellen die zijn vernietigd te herstellen en de nog aanwezige cellen uit hun ‘winterslaap’ te wekken, om de insulineproductie te herstellen. Als we er in slagen deze cellen weer insuline te laten maken, hebben we een belangrijk deel van de puzzel opgelost.
Bètacel creatie
Bij deze tak van onderzoek wordt gekeken of het mogelijk is om nieuwe insulineproducerende cellen te maken en te transplanteren, bijvoorbeeld uit stamcellen of uit een gezonde donor.
Het probleem hierbij is dat als er nieuwe cellen in de alvleesklier getransplanteerd worden, deze ook weer door het immuunsysteem worden aangevallen. Behalve creatie van nieuwe bètacellen, wordt ook onderzocht hoe deze cellen beschermd kunnen worden tegen deze aanval, door bijvoorbeeld inkapseling in een ‘kunstmatige transplantatieplaats’, in de vorm van een zakje dat onder de huid geplaatst wordt.
Immunologie en preventie
Als we er in slagen de bètacellen opnieuw te activeren, of we nieuwe cellen kunnen maken en transplanteren, zijn we er nog niet. Het immuunsysteem zal deze cellen opnieuw aanvallen.
Het is daarom van belang te onderzoeken wat de ‘trigger’ is die deze reactie veroorzaakt. Zo wordt onder andere onderzoek gedaan naar de invloed van darmbacteriën op het immuunsysteem. Ook wordt gekeken of het immuunsysteem kan worden bijgestuurd, zodat de auto-immuunreactie gestopt of voorkomen kan worden. Mogelijk kan hier zelfs een vaccin voor ontwikkeld worden.